Voedingscentrum – Bijna al het kraanwater in Nederland is veilig om te drinken. Er zijn wetten voor de maximale hoeveelheid lood. Maar er zijn een paar uitzonderingen. Er kan te veel lood in het kraanwater zitten:
- als je nog loden leidingen in je woning hebt.
- de eerste 3 maanden dat je woning nieuwe leidingen of kranen heeft, bijvoorbeeld in een nieuwbouwhuis.
Je kunt dan de volgende adviezen volgen.
Advies bij loden leidingen
- Laat de loden waterleidingen zo snel als het mogelijk is vervangen.
Voor baby’s, kinderen tot en met 6 jaar en zwangeren geldt:
- Drink geen water uit een kraan met loden leidingen. Gebruik flessenwater, ook voor het drinken van thee en koffie.
- Gebruik flessenwater voor producten die wat water opnemen tijdens koken, zoals pasta, rijst en couscous. Gebruik ook flessenwater voor het maken van soepen en sauzen. Omdat de meeste groenten en aardappelen vrij weinig vocht opnemen, kun je deze wel in kraanwater koken. Ook afspoelen van bijvoorbeeld groente en fruit met kraanwater uit loden leidingen kan geen kwaad.
- Maak flesvoeding voor baby’s met flessenwater uit de winkel. Op de verpakking van het water lees je of het flessenwater geschikt is voor het maken van flesvoeding.
Voor kinderen ouder dan 7 jaar, volwassenen, vrouwen die borstvoeding geven en ouderen geldt:
- Heb je de kraan met loden leidingen meer dan 8 uur niet gebruikt? Bijvoorbeeld bij het eerste gebruik in de ochtend of na een werkdag? Laat dan de kraan eerst zo’n 2 minuten stromen voordat je het water gebruikt. Gebruik dit (eerste) water dus niet om direct te drinken of voor koffie of thee. Gebruik het ook niet voor soepen en sauzen of voor het koken van producten die water opnemen, zoals pasta, rijst en couscous. Gebruik dit eerste spoelwater ergens anders voor. Was er bijvoorbeeld je handen mee of groente en fruit. Je kunt er ook mee schoonmaken of de planten ermee water geven.
- Volwassenen kunnen gerust 2 liter van dit kraanwater consumeren (via drinken en eten). Geef kinderen boven de 7 jaar maximaal 1 liter.
- Geef je borstvoeding? Je kunt het kraanwater uit loden leidingen gebruiken nadat je de kraan 2 minuten hebt laten stromen. De hoeveelheid lood die in borstvoeding terechtkomt is erg laag en geeft daardoor geen risico voor je kind.
Advies bij nieuwe waterleidingen, nieuwe kranen en nieuwbouwhuizen
Deze adviezen gelden de eerste 3 maanden:
- Heb je de nieuwe waterleiding meer dan 8 uur niet gebruikt? Bijvoorbeeld bij het eerste gebruik in de ochtend of na een werkdag? Laat dan de kraan eerst zo’n 2 minuten stromen voordat je het water gebruikt. Gebruik dit (eerste) water dus niet om direct te drinken of voor koffie of thee. Gebruik het ook niet voor soepen en sauzen of voor het koken van producten die water opnemen zoals pasta, rijst of couscous. Maak er ook geen flesvoeding voor baby’s mee klaar. Gebruik dit eerste spoelwater ergens anders voor. Was er bijvoorbeeld je handen mee of groente en fruit. Je kunt er ook mee schoonmaken of de planten ermee water geven.
- Het water dat na 2 minuten doorspoelen uit de kraan komt kun je wel drinken of gebruiken voor de bereiding van eten en flesvoeding.
- Laat de rest van de dag de kraan voor elk gebruik ongeveer 10 seconden lopen. Daarna kun je het water weer drinken of gebruiken bij het koken.
- Heb je alleen een nieuwe kraan? Dan is het voldoende om 10 seconden door te spoelen voor elk gebruik.
- Na 3 maanden vervallen deze adviezen. Je kunt dan het kraanwater uit nieuwe kranen, nieuwe leidingen en nieuwbouwwoningen gewoon direct te gebruiken voor eten en drinken.
Hoe komt lood in kraanwater?
Lood werd vroeger in veel materialen en voor verschillende doelen gebruikt, bijvoorbeeld als dakbedekking, in verf en in benzine. Dit gebruik stopte in 2004. Dit leidde tot een afname van de hoeveelheid lood in het milieu. Ook werd lood vaak gebruikt in drinkwaterleidingen. Sinds 1960 is de aanleg van loden waterleidingen niet meer toegestaan, maar oude woningen hebben soms nog loden waterleidingen.
Ook in nieuwbouwwoningen of huizen met nieuwe leidingen of kranen kan tijdelijk meer lood in het water zitten. Dit komt omdat dan tijdelijk lood door de nieuwe materialen kan worden afgegeven. In beide gevallen kan dit zorgen voor een hogere loodinname dan wat als veilig wordt beschouwd.
Wat zijn de effecten van lood?
Blootstelling aan lood kan de ontwikkeling van het centraal zenuwstelsel bij kinderen verstoren en kan het IQ van kinderen verlagen. Bij volwassenen kan het een grotere kans op nierziekten of een hogere bloeddruk geven.
Lood is erg giftig. De inname van lood moet daarom zo laag mogelijk zijn. Het is echter lastig om te voorkomen dat er lood in voedingsmiddelen zit, omdat het in het milieu (bijvoorbeeld in de bodem) voorkomt. Daarom is er in de Europese Unie een maximum toegelaten gehalte voor lood in levensmiddelen vastgesteld. Ook zijn er in de EU ook wettelijke eisen voor het maximum toegelaten gehalte aan lood in drinkwater.
Lood in Nederlands kraanwater
Het loodgehalte in het Nederlandse kraanwater is laag. Toch laat onderzoek van het RIVM uit 2019 zien dat zwangeren, flesgevoede kinderen en jonge kinderen tot en met 6 jaar te veel lood kunnen binnenkrijgen via kraanwater. Dit is alleen het geval als zij thuis nog loden waterleidingen hebben, of wanneer zij water drinken uit nog onvoldoende doorgespoelde leidingen van nieuwbouwwoningen.
Lees hier het volledige artikel.